کمک فنر یکی از اجزای کلیدی و حیاتی سیستم تعلیق خودرو است که وظیفه ای فراتر از یک قطعه مکانیکی ساده را بر عهده دارد. از این رو امداد خودرو دلیجان در این مقاله قصد دارد بررسی نشت روغن از کمک فنر را داشته باشد. کمک فنر نقش مهمی در جذب ضربات و ارتعاشات جاده ای حفظ تماس پایدار تایر با سطح جاده و تضمین راحتی و ایمنی رانندگی ایفا می‌کند. با این حال مانند هر جزء دیگری کمک فنرها نیز دچار فرسودگی شده و یکی از رایج ترین و جدی ترین مشکلات آن ها نشت روغن کمک فنر است که به آن روغن ریزی کمک فنر نیز گفته می شود.
نشت روغن کمک فنر می تواند به طور جدی عملکرد خودرو و ایمنی سرنشینان را تحت تاثیر قرار دهد. زمانی که روغن هیدرولیک درون کمک فنر نشت می کند توانایی آن در میرا کردن نوسانات کاهش یافته و خودرو ناپایدار می شود.
در این مقاله جامع به بررسی دقیق دلایل اصلی نشت روغن کمک فنر علائم هشدار دهنده عواقب خطرناک ناشی از بی توجهی و راهکارهای تخصصی برای پیشگیری و رفع این مشکل خواهیم پرداخت تا رانندگان عزیز در دلیجان و یا میان راه بتوانند ایمنی و آسایش خودروی خود را حفظ کنند.
نقش حیاتی روغن در عملکرد کمک فنر
برای درک اهمیت روغن ریزی کمک فنر باید بدانیم که روغن درون این قطعه دقیقا چه کاری انجام می دهد. کمک فنرها عمدتا سیستم های هیدرولیک یا هیدرولیک شارژ شده با گاز هستند که حاوی یک پیستون متحرک در داخل یک لوله پر از روغن می باشند.
روغن به عنوان روان کننده عمل کرده و اصطکاک بین اجزای داخلی کمک فنر مانند میله پیستون و سیلندر را کاهش می دهد. این امر باعث افزایش طول عمر قطعات و بهبود عملکرد خواهد شد.
روغن به عنوان یک مایع تراکم ناپذیر ایجاد مقاومت هیدرولیکی است. با حرکت پیستون روغن از طریق سوراخ های کوچک و دریچه ها به حرکت در می آید و این مقاومت کنترل شده باعث جذب انرژی ضربات و میرا شدن سریع نوسانات فنر می شود. اگر این روغن به دلیل نشت روغن کمک فنر از سیستم خارج شود میرایی نوسانات به شدت کاهش خواهد یافت. روغن همچنین به عنوان یک خنک کننده عمل می‌کند و از گرم شدن بیش از حد کمک فنر که می تواند ناشی از ضربات مداوم باشد جلوگیری می نماید.
روغن سوزی در مورد کمک فنر به کاهش تدریجی سطح روغن از طریق نشتی ها گفته می شود. این کاهش سطح روغن نه تنها عملکرد کمک فنر را مختل می کند بلکه می تواند به سایر اجزای سیستم تعلیق نیز آسیب برساند. روغن های استفاده شده در کمک فنر معمولا از نوع هیدرولیک با ویسکوزیته بالا و مقاوم در برابر اکسیداسیون و حرارت هستند.
دلایل اصلی و شایع نشت روغن کمک فنر
دلایل متعددی می توانند منجر به روغن زدن کمک فنر شود. این عوامل می تواند ناشی از فرسودگی داخلی آسیب فیزیکی یا نقص در نصب باشند.
- فرسودگی و خرابی کاسه نمدها یا سیل ها شایع ترین دلیل نشت روغن کمک فنر خرابی آب بندی ها یا کاسه نمدهای (سیل ها) اطراف میله پیستون است که وظیفه سیل ها آب بندی و جلوگیری از خروج روغن تحت فشار می باشد. با گذشت زمان و استفاده مکرر و قرار گرفتن در معرض گرد و غبار گرما و نمک جاده مواد لاستیکی یا پلی اورتان سیل ها فرسوده خشک شکننده یا کوچک و ترک می خورند. پس از آسیب دیدن سیل ها روغن شروع به نفوذ از طریق میله کرده و در قسمت بیرونی کمک فنر جمع می شود.
- آسیب دیدگی میله پیستون میله پیستون به طور مداوم درون بدنه کمک فنر حرکت کرده و اگر این میله خراشیده سوراخ شده یا دچار زنگ زدگی شود (به ویژه اگر خودرو برای مدت طولانی پارک بماند و رطوبت وارد شود) می تواند به کاسه نمد ها آسیب رسانده و مسیری برای خروج روغن ایجاد کند.
- ضربات شدید و آسیب فیزیکی برخورد شدید با چاله ها جدول ها دست اندازها یا تصادفات می تواند فشار زیادی به ساختار کمک فنر وارد کند و این ضربات ناگهانی ممکن است باعث خم شدگی ترک یا شکستگی در بدنه یا میله کمک فنر گردد که نتیجه آن نشت روغن کمک فنر فوری یا تاخیری خواهد بود.
- کاهش گاز در کمک فنرهای گازی در کمک فنرهای گازی (گاز روغنی) ترکیبی از گاز نیتروژن پرفشار و روغن وجود دارد و اگر میزان گاز به دلیل نشتی کاهش یابد تعادل فشار داخلی از بین می رود و این کمبود گاز به مرور زمان به نشتی روغن منجر شده زیرا فشار داخلی برای آب بندی صحیح کافی نیست.
- گرمای بیش از حد و بارگذاری اضافی حمل وزن بیش از حد ظرفیت مجاز خودرو یا رانندگی تهاجمی به ویژه در جاده های ناهموار باعث کشیدگی بیش از حد کمک فنرها و تولید گرمای بالا می شود. دمای بالا ویسکوزیته روغن را کاهش داده و فشار داخلی را افزایش داده که می تواند روغن را از سیل‌ها عبور دهد.
- نصب نامناسب و قطعات بی کیفیت نصب نادرست کمک فنر مانند گشتاور نامناسب پیچ های بیش از حد سفت شده یا استفاده از کمک فنر نامناسب برای مدل خودرو می تواند تنش داخلی ایجاد کرده و منجر به خرابی سیل و روغن ریزی کمک فنر شود. همچنین استفاده از قطعات بی کیفیت یا نقص در تولید آن ها نیز می تواند منجر به خرابی زودرس گردد.
علائم و نشانه های هشدار دهنده نشت روغن کمک فنر
شناسایی زودهنگام علائم نشت روغن کمک فنر برای حفظ ایمنی خودرو ضروری است. اگر شما راننده عزیز در جاده دلیجان یا مسیرهای اطراف هستید توجه به این علائم می تواند از بروز حوادث جدی جلوگیری کند.
- مشاهده لکه های روغن یا چربی روی بدنه کمک فنر واضح ترین نشانه خرابی نشت روغن کمک فنر بوده و اگر بدنه کمک فنر در اطراف میله پیستون روغنی یا چرب به نظر برسد و یا ترکیبی از روغن و خاک به شکل لجن تیره در اطراف آن جمع شده باشد به معنای نشتی است. وجود لکه های روغنی زیر خودرو نیز می تواند نشانه ای از این مشکل باشد.
- اگر در هر شرایطی متوجه لکه های روغن روی کمک فنرهای خودروی خود شدید برای جلوگیری از آسیب های بیشتر فورا با امداد خودرو دلیجان تماس بگیرید تا متخصصان ما در محل مشکل را بررسی کنند.
- نوسانات شدید و طولانی مدت خودرو (رقصیدن خودرو) کمک فنر خراب توانایی میرا کردن نوسانات را از دست می دهد. پس از عبور از دست اندازها خودرو به صورت مداوم و طولانی بالا و پایین پریده یا به اصطلاح رقص می کند. برای تشخیص می توانید گوشه خودرو را محکم به پایین فشار دهید اگر خودرو بیش از یک تا دو بار جهش کرد احتمال خرابی کمک فنر بسیار زیاد است.
- صداهای غیرعادی کوبش یا جیرجیر در مراحل اولیه ممکن است نشت روغن کمک فنر بدون صدا باشد اما با کاهش سطح روغن و افزایش اصطکاک اجزای داخلی صداهای غیرعادی مانند تق تق کوبش شدید هنگام عبور از دست اندازها یا جیرجیر شنیده می شود. این صداها می توانند نشان دهنده کاهش مقاومت کمک فنر یا لقی در بوش ها باشند.
- کاهش کنترل و پایداری هندلینگ ضعیف نشت روغن کمک فنر به شدت فرمان پذیری را تحت تاثیر قرار می دهد. خودرو در پیچ ها بیش از حد کج شده (غلتش بدنه) و احساس شناور بودن در سرعت های بالا ایجاد می شود و همچنین کنترل خودرو در تغییر مسیرها سخت تر خواهد شد.
- شیرجه رفتن دماغه هنگام ترمزگیری در صورت خرابی کمک فنرهای جلو هنگام ترمزگیری شدید دماغه خودرو به شدت به سمت پایین شیرجه رفته و عقب خودرو بلند می شود. این نشان دهنده کاهش توانایی کمک فنر در کنترل حرکت های عمودی است.
- ساییدگی نامتوازن لاستیک ها کمک فنرهای معیوب نمی توانند تماس یکنواخت چرخ ها با جاده را حفظ کنند. این مشکل منجر به توزیع نامتوازن فشار و در نتیجه فرسودگی نامنظم لبه دار شدن یا ساییدگی غیرعادی لاستیک ها شده که نشانه مهمی از مشکل در سیستم تعلیق است.
- کشیده شدن خودرو به یک سمت اگر نشت روغن کمک فنر در یک سمت رخ دهد آن سمت تمایل به نشست کردن پیدا کرده و باعث شده خودرو به طور مداوم به سمت کمک فنر خراب کشیده گردد.
عواقب جدی بی توجهی به نشت روغن کمک فنر
- نشت روغن کمک فنر نه تنها نشانه ای از خرابی است بلکه اگر نادیده گرفته شود می تواند منجر به عواقب بسیار خطرناک و هزینه های گزاف گردد.
- کاهش جدی ایمنی و کنترل خودرو کمک فنرهای نشتی دار توانایی کنترل خودرو در شرایط اضطراری مانند ترمز ناگهانی یا پیچ های تند را به شدت کاهش می دهند و این وضعیت باعث افزایش مسافت ترمزگیری و احتمال از دست دادن کنترل خودرو شده که می تواند به تصادف منجر گردد.
- آسیب به سایر اجزای سیستم تعلیق و جلوبندی خرابی کمک فنر فشار اضافی را به سایر قطعات جلوبندی مانند طبق بوش ها سیبک ها و بلبرینگ چرخ ها وارد می کند و این فشار مضاعف باعث فرسودگی سریع و خرابی زودرس این قطعات شده و هزینه تعمیرات را به شدت بالا می برد.
- فرسودگی زودرس تایرها و افزایش مصرف سوخت سایش نامنظم تایرها که یکی از علائم نشت روغن کمک فنر است نیاز به تعویض زود هنگام لاستیک ها را ایجاد می کند و علاوه بر این خودروهایی با کمک فنرهای معیوب برای حفظ تعادل به انرژی بیشتری نیاز دارند که این موضوع می تواند به افزایش مصرف سوخت منجر گردد.
- رد شدن در معاینه فنی به دلیل تاثیر مستقیم کمک فنرهای نشتی دار بر ایمنی و پایداری خودرو این مشکل یکی از دلایل اصلی رد شدن خودرو در تست های معاینه فنی است.
انواع کمک فنر و تاثیر آن ها بر نشت روغن
انواع مختلفی از کمک فنرها وجود دارد که هر کدام ساختار متفاوتی دارند و بر احتمال روغن ریزی کمک فنر و نحوه تعمیر آن تاثیر می گذارند.
- کمک فنرهای روغنی (هیدرولیکی) این نوع کمک فنر قدیمی تر بوده و تنها از روغن برای میرا کردن نوسانات استفاده می کند. کمک فنرهای روغنی معمولاً قیمت پایین تری دارند اما بیشتر مستعد کف کردن روغن در دماهای بالا و کاهش کارایی هستند.
- کمک فنرهای گازی (گاز روغنی) این مدل علاوه بر روغن حاوی گاز نیتروژن پرفشار نیز می باشد و گاز پرفشار مانع از کف کردن روغن (کاویتاسیون) شده و پایداری عملکرد کمک فنر را در شرایط سخت حفظ می کند. کمک فنرهای گازی به دلیل سیل های مقاوم تر عملکرد بهتر و طول عمر بیشتری داشته اما در صورت نشتی روغن عملکردشان سریع تر افت می کند. این نوع کمک فنرها برای خودروهای مدرن و رانندگی اسپرت مناسب ترند.
- کمک فنرهای بادی و قابل تنظیم این نوع کمک فنرها که در برخی خودروهای لوکس و سنگین به کار می روند می توانند سفتی کمک فنر را متناسب با شرایط رانندگی تنظیم کنند.
- نشت روغن کمک فنر در هر نوعی که رخ دهد نیاز به بررسی دارد و انتخاب کمک فنر مناسب باید با مدل خودرو وزن آن سیستم تعلیق و شرایط رانندگی (روزمره اسپرت یا جاده ناهموار) سازگار باشد.
راهکارهای پیشگیری و نگهداری از کمک فنرها
پیشگیری همیشه بهتر از درمان است که با رعایت چند نکته ساده می توان طول عمر کمک فنرها را افزایش و از بروز نشت روغن کمک فنر جلوگیری کرد.
- سرویس های دوره ای و بازدید منظم انجام سرویس های دوره ای خودرو طبق برنامه سازنده بسیار مهم است. کمک فنرها باید هر ۳۰ هزار تا ۵۰ هزار کیلومتر به صورت فنی توسط مکانیک ماهر بررسی شوند تا نشانه های اولیه خرابی یا نشتی مشخص گردد.
- بررسی گردگیر کمک فنر گردگیر یک پوشش لاستیکی است که از میله پیستون در برابر آلودگی ها و سنگ ریزه محافظت می کند. پارگی یا آسیب دیدگی گردگیر می تواند باعث ورود آلودگی به سیلندر شده و به آب بندی ها آسیب بزند و منجر به نشت روغن کمک فنر شود که بررسی و تعویض به موقع گردگیر یک اقدام پیشگیرانه مهم خواهد بود.
- پرهیز از رانندگی تهاجمی و سرعت بالا در ناهمواری ها یکی از مهم ترین عوامل خرابی کمک فنرها عبور با سرعت بالا از چاله ها دست‌اندازها و ناهمواری ها است. این ضربات شدید فشار زیادی به کمک فنر وارد می کند که می تواند باعث خم شدن میله پیستون یا پارگی آب بندی ها شود. رانندگی صحیح و احتیاط هنگام عبور از موانع به شدت به حفظ سلامت کمک فنرها کمک می کند.
- جلوگیری از بارگذاری بیش از حد بارگذاری بیش از حد مجاز خودرو به کمک فنرها فشار وارد می کند و احتمال روغن ریزی کمک فنر را افزایش می دهد. همواره ظرفیت بارگیری خودرو را مد نظر داشته باشید.
- شستشوی منظم شاسی در مناطقی که از نمک جاده استفاده می شود شستشوی منظم شاسی به ویژه در اطراف کمک فنرها برای جلوگیری از زنگ زدگی میله پیستون ضروری است.
تعمیر یا تعویض کمک فنر راهکار نهایی
زمانی که نشت روغن کمک فنر تایید می شود تصمیم گیری در مورد تعمیر یا تعویض آن بسیار مهم است.
- تعویض کامل کمک فنر در اکثر خودروهای سواری کمک فنرها واحد هایی پرچ شده و غیر قابل تعمیر هستند و اگر آسیب به بدنه کمک فنر جدی باشد میزان نشتی زیاد یا کمک فنر کاملاً فرسوده باشد تعویض کامل آن ایمن ترین و موثرترین راه حل است.
- تعمیر در موارد خاص در برخی موارد نشتی های جزئی در کمک فنرهای نوتر یا کمک فنرهای عملکردی و آفرود که قابلیت بازسازی دارند می توان با تعویض کاسه نمدها شارژ مجدد گاز یا پر کردن مجدد روغن مشکل را برطرف کرد. با این حال این روش برای واحدهای استاندارد OEM معمول نیست و نیاز به متخصص دارد.
- تعویض جفتی اهمیت حیاتی یکی از نکات مهم در هنگام رفع مشکل نشت روغن کمک فنر این است که همیشه کمک فنرهای یک محور (جلو یا عقب) باید به صورت جفت تعویض شوند. دلیل این امر حفظ تعادل و پایداری خودرو بوده چون کمک فنرهای جدید و قدیمی عملکرد متفاوتی خواهند داشت.
- برای تعویض جفتی کمک فنرها با قطعات اصلی و با کیفیت می توانید با کارشناسان متخصص امداد خودرو دلیجان تماس بگیرید تا از نصب حرفه ای و استاندارد اطمینان حاصل کنید.
- انتخاب کمک فنر مناسب هنگام تعویض باید حتما کمک فنری انتخاب شود که سازگاری کامل با مدل خودرو و وزن آن داشته باشد. انتخاب برندهای معتبر و با کیفیت و مواد اولیه مرغوب تضمین کننده دوام طول عمر و عملکرد بهتر محصول است.
چک لیست ساده برای بررسی کمک فنرها
برای اطمینان از عملکرد صحیح کمک فنرها این چک لیست را به صورت دوره ای اجرا کنید:
- بررسی بصری به دنبال هرگونه نشانه آشکار از نشت روغن کمک فنر ترک خوردگی یا آسیب فیزیکی روی بدنه کمک فنر باشید.
- تست نوسان خودرو را فشار دهید اگر بیش از یک یا دو بار نوسان کرد کمک فنر ضعیف است.
- بررسی ارتفاع کاهش غیرعادی ارتفاع خودرو به ویژه در یک سمت می تواند نشانه نشت روغن کمک فنر باشد.
- صداهای غیرعادی در حین رانندگی به صدای تق تق یا کوبش هنگام عبور از دست اندازها توجه کنید.
نشت روغن کمک فنر یک مشکل فنی جدی است که مستقیما ایمنی راحتی و پایداری خودرو را تحت تاثیر قرار می دهد. از کار افتادن این قطعه حیاتی منجر به افزایش مسافت ترمز شیرجه رفتن دماغه و کشیده شدن خودرو به یک سمت شده که در جاده ها می تواند بسیار خطرناک باشد.
با توجه به علائم هشدار دهنده مانند مشاهده لکه های روغن یا شنیدن صداهای غیرعادی می توان از بروز مشکلات جدی تر جلوگیری کرد. در صورت مشاهده هرگونه نشانه خرابی یا روغن ریزی کمک فنر بهترین راه حل مراجعه فوری به متخصص و در اغلب موارد تعویض جفتی کمک فنر با قطعات با کیفیت است.
اگر نیاز به مشاوره تخصصی بررسی فوری یا تعویض کمک فنر خودروی خود دارید در اسرع وقت با مرکز امداد خودرو دلیجان تماس بگیرید. ما با ارائه خدمات تخصصی و استفاده از قطعات استاندارد ایمنی و آسایش رانندگی شما را تضمین می کنیم امداد خودرو دلیجان حامی شما در جاده های ایمن خواهد بود.